Non-fictie


   Meest recent eerst 

Quarantaine
Helder, vlot leesbaar en helemaal menselijk.

Pfeijffer ligt ons niet altijd, dat zal een beetje aan ons en een beetje aan hem liggen. Maar zijn Quarantaine-dagboek hebben we graag gelezen. Helder, scherpzinnig en met prachtige zinnen beschrijft hij dag op dag zijn eigen ervaringen en die van zijn omgeving tijdens de scherpe lockdown gedurende het voorjaar van 2020 in Genua, Italië waar hij woont. Een confronterend relaas omwille van de harde feiten waarmee de Italianen geconfronteerd worden en verhelderend omdat we allemaal wel eens opnieuw uit het oog verliezen waarom we in deze situatie zijn beland en wat daar de bedoeling van is. Maar wat zijn dagboek helemaal lezenswaardig maakt, is de menselijkheid er van. Ook Pfeijffer twijfelt en stelt de boel in vraag, waarna hij daags nadien weer helemaal overtuigd is van de logica van de quarantaine. Bij aanvang sprak hij over 'een griepje' maar snel geeft hij toe dat hij de impact en de gevolgen van COVID-19 schromelijk onderschat heeft. Pfeijffer geeft zichzelf en zijn omgeving bloot, wat het voor de lezer aangenaam maakt omdat de twijfels, de opstandigheid, de aanvaarding, de paniek en de hunkering naar een normaal leven (wat dat ook moge zijn) herkenbaar zijn en elkaar regelmatig afwisselen. Puik werk, zinvol leesvoer.

editor

Door Gert De Bie , 15/12/2020

Bowie's books
5 sterren voor de lijst, 3 voor het boek

Een modale of academische literaire gids kan me niet raken, maar als de invalshoek origineel is of uit een hoek komt die me sowieso fascineert, dan ben ik helemaal vertrokken! Steinz gids voor de wereldliteratuur of de beduimelde collectie cultliteratuurgidsen in mijn boekenkast: ik kan ze telkens opnieuw ter hand nemen en me laten inspireren. En nu dus 'Bowie's Books'. Ik maakte kennis met zijn lijstje op de ronduit geniale tentoonstelling David Bowie IS en had sindsdien hoog op mijn eindeloze prioriteitenlijst staan om die lijst eens volledig op te zoeken en uit te spitten. Toen dit boek verscheen, gebaseerd op de lijst, kon ik dat meteen schrappen en gulzig beginnen lezen. Heerlijk. Een eerlijk oordeel? Wel: eigenlijk 5 sterren voor Bowie's lijstje en 3 voor het boek. Dan komen we mooi op 4 uit. John O'Connel verliest zich wat teveel naar mijn zin in speculatie: 'Bowie zal het waarschijnlijk toen gelezen hebben', 'Bowie zal het boek zo wel leren kennen hebben', 'Bowie zal er wel dat van gevonden hebben' 'Bowie moet wel dit gedacht hebben toen hij het las'. Zinloos en storend. Maar verder vind ik dit een heerlijk manier om kennis te maken met een uitgebreid en verrassend scala aan boeken. Ja, ik kende er al heel wat van, maar ik werd minsten even dikwijls verrast. Het lijstje is bovendien leuk omdat het geen lijst van 'beste boeken' is, maar eentje van boeken die Bowie het meest beïnvloed hebben. Heerlijk om door te grasduinen: dit zal ongetwijfeld zijn sporen nalaten in de voorraad van Boekhandel Het Voorwoord

editor

Door Gert De Bie , 15/12/2020

Wild
Een testament van een leven dat door weerstand gekalibreerd geraakte

Wanneer Cheryl in het dieptepunt van haar leven toevallig haar oog laat vallen op stafkaart van The Pacific Crest Trail die Noord en Zuid van de Westkust van Amerika met elkaar verbindt, ontkiemt er voor het eerst een sprankeltje hoop dat een omwenteling in haar leven nog niet verloren is. Maar voor er nieuwe versie van zichzelf kan ontpoppen of er enige genezing kan gebeuren, liggen haar nog 1700 eenzame kilometers langs het genadeloos zware bergtraject van de PCT in de weg. De verliezen die Cheryl in haar jonge leven al optekende – de afwezige vader, het verlies van haar moeder, een gebroken huwelijk en een drugverslaving - zijn niet min. Desondanks laadt Cheryl – zonder enige voorafgaande trekkerservaring – een loodzware rugzak vol en bindt ze de wandellaarzen aan. Voor drie maanden draagt ze haar hele leven in één trekrugzak, haar 'Monster'. Maar gaandeweg ontdekt ze dat de rugzak die ze voor de PCT droeg, misschien zwaarder was dan het 'Monster' dat ze nu op haar rug torst. Hoe meer ze het spoor, het ritme, de cadans en de geest van de PCT probeert te zoeken, hoe meer ze haar op-de-dool-geraakte zelf terugvindt. Onderweg naar 'onderweg zijn' en naar zichzelf laat Cheryl op de intekenlijsten van de checkpoints van de PCT telkens naast haar naam ook een boekenquote achter: “If Your Nerve, deny you – Go above your Nerve -” Emily Dickinson and... Cheryl Strayed Zo schrijft ze naast haar handtekening ook meteen haar eigen mythische status als backpacker. Haar gevleugelde woorden gaan een leven op zich leiden en in haar hielspoor volgt een cultus van respect, bewondering en inspiratie. Zij is namelijk de enige solotrekker op de PCT én een vrouw – nota bene. Zonder er zelf bewust van te zijn, gaat zij ook het tempo en succes van de rugzaktrekkers rondom haar beïnvloeden. Wanneer ze later terugblikt op haar Damscustocht stelt ze een verhaal te boek waarvan de coördinaten misschien al vele jaren terug verspreid over de verschillende checkpoints van de PCT gegraveerd stonden. Een ontzagwekkend, ontroerend, hartverscheurend relaas van volharding, moed en veerkracht. Een titanenstrijd met de elementen en zichzelf en een testament van een ontregeld leven dat door weerstand gekalibreerd geraakte. Puur, rauw, oprecht, ontwapenend en verdomd krachtig aan de literaire eeuwigheid toevertrouwd. “How wild it was, to let it be.” Cheryl Strayed en... Reese Witherspoon en... Oprah Winfrey en... Nick Hornby en... Het Voorwoord én...

editor

Door Linde De Vos , 27/02/2021

Wat maakt een verzetsheld?
Mooi uitgewerkt en waardevol

Een prettig boekje waarin Bregman probeert uit te zoeken wat een verzetsheld maakt en daarvoor het verhaal van Arnold Douwes gebruikt. Die redde tijdens WOII zo'n 350 Joden, maar bleek voor en na de oorlog een bijna onmogelijk mens te zijn. Wat maakt dan zo'n verzetsheld, vraagt Bregman zich 70 bladzijden lang af. Echt te typeren valt dat niet en aan de hand van vergelijkingen tussen Jodenredders en niet-redders, proberen verschillende onderzoekers dat al jarenlang te typeren, zonder het vastgepind te krijgen. Op één ding na: "Uiteindelijk bleek één omstandigheid bijna allesbepalend. (...) als aan deze voorwaarde werd voldaan (kwam) vrijwel iedereen in actie. Of om precies te zijn: 96 procent. En wat was die voorwaarde? Simpel: je moest gevraagd worden. Wie gevraagd werd om een Jood te helpen, zei vrijwel altijd ja." Een eenvoudig en waarachtig pleidooi om het goed te doen en je omgeving daarmee te inspireren, want zo 'besmet' je ook andere mensen. Klinkt hier een beetje moraliserend, maar uitsluitend door feiten opgebouwd, is het een erg mooie conclusie waar hij naartoe werkt. Puik.

editor

Door Gert De Bie , 01/05/2021

Tijdens mijn adolescentie las ik heel wat misdaad: de confessies van Dirk Trioen of Leopold Van Esbroeck, boeken over Patrick Haemers en de bende van Nijvel maar evenzeer schrijfsels over notoire seriemoordenaars, profiling of het verhaal van J. Edgar Hoover. Nadien passeerde jaren later het bikkelharde Gomorra nog de revue, maar het was weer even geleden dat ik nog wat echt gebeurde misdaad tot me nam. Toen Helter Skelter zijdelings vermeld werd in Bowie's Books raakte ik toch weer gefascineerd: Charles Manson's naam resoneert meer dan 50 jaar na datum nog steeds en de moorden gepleegd door zijn Family waren een bloederig orgelpunt in het decennium van de Flower Power. Helter Skelter is een grondig en contentieus verslag dat begint met de moorden en eindigt met de veroordeling van de 4 Manson Girls en Manson zelf. Het boek werd geschreven door openbaar aanklager Vincent Bugliosi, wat een unieke inkijk geeft in het proces, de rechtsgang, het gedrag van de verdachten, de onderlinge verhoudingen in de rechtszaal, ... Stevige kost: omwille van de feiten zelve - waar je als lezer telkens weer doorheen moet - en omwille van de grondige manier waarop Bugliosi het verhaal aanpakt. Dat - ondanks de zware feiten en de veroordeling - de tegencultuur altijd is blijven flirten met Manson en zijn family, maakt de boel nog wat groezeliger. Wat zeg je over zo'n boek? Heftige leeservaring, waarin ik wel helemaal opgeslokt werd. Goed uitgewerkt en opgebouwd, stevig onderbouwd en in al zijn facetten fascinerend. Misschien was het in mijn achterhoofd ook altijd een geruststelling dat ik wist dat Manson veroordeeld werd en nooit meer vrijgekomen is (hij overleed in 2017): het gevoel dat gerechtigheid geschiedde - of althans deels - maakte het lezen toch wel draaglijker.

editor

Door Gert De Bie , 04/05/2021

Copsford
Met smaak verorberd. Veel smaak.

Walden light vind ik wel goed klinken, als jullie beloven het niet pejoratief op te vatten. Heerlijk vonden we het om het jaar dat Walter J.C. Murray begin jaren '20 doorbracht op een vervallen hoeve in Sussex mee te mogen beleven. Copsford was 20 jaar onbewoond en verstoken van stromend water en elektriciteit, maar exact de plek die Murray zocht als schril contrast voor zijn bestaan op een 3-hoog flat in Londen. Op een heuvel, over het water van de Darn, tussen de verwilderde weides, 1,5 mijl van de dichtstbijzijnde boerderij nam hij met slechts een stoel en een bed als meubilair zijn intrek in Copsford om te leven van de kruidenpluk en in zijn vrije momenten te schrijven. Het is heerlijk om 100 jaar na datum de ervaringen van Murray te lezen: hij vindt helemaal zijn weg in de natuur - ook al is hij leek - en geraakt daar zo aan verslingerd dat hij zich met weinig anders bezig houdt. Hoewel de eenzaamheid weegt, zijn de uren die hij buiten - aan het werk - doorbrengt, uren vol vreugde, labeur en genot. De overpeinzingen van Murray zijn waardevol en dankbaar voor de lezer, geen zware bedenksel of uitgesproken levensfilosofie, maar eerder rake opmerkingen, herkenbare ontdekkingen en veel menselijkheid. Treffend hoe iemand 100 jaar geleden ook al het gejaagde stadsleven wilde ontvluchten. Met smaak verorberd. Veel smaak. Waarom geen 5 sterren? Ik weet het niet, omdat we daar wat omzichtiger mee moeten omspringen? Kom, een schone 4,5 dan!

editor

Door Gert De Bie , 31/05/2021

Pastorale
Noodzakelijk, hoopvol en bloedmooi.

Mooi, meeslepend, goed uitgewerkt en noodzakelijk. We kennen James Rebanks van het erg mooie 'Een herdersleven' waarin hij vertelde over opgroeien op een schapenboerderij in het Engelse Lake District, zijn verzet tegen het voorbestemde boerenbestaan en zijn uiteindelijke terugkeer om dat bestaan te omarmen. Een boek waar de romantiek omtrent het landelijke leven van af spatte, net omdat de auteur dat zorgvuldig wilde vermijden. Bij het verschijnen van Pastorale vroegen we ons af wat Rebanks daar aan toe te voegen had, wat tot enige twijfel leidde. Maar en of Rebanks daar iets aan toe te voegen had. In een vlotte stijl en met een gezonde afwisseling tussen het persoonlijke en het universele, werpt Rebanks zijn licht op de veranderingen in het boerenbestaan dat hij overgeleverd kreeg van zijn grootvader, via zijn vader en dat hij nu doorgeeft aan zijn kinderen. Rebanks schrijft van binnenuit een uniek, kritisch, helder en eerlijk verhaal over de impact van boeren op hun omgeving, maar evenzeer over de impact van de maatschappij en haar wensen op diezelfde boeren. Met mededogen voor de keuzes die velen van hen gedwongen zijn te maken, maar ook met de nodige zelfkritiek, beschrijft hij de valkuil van schaalvergroting, kunstmest, .... en de gevolgen daarvan. Als leek zie je het allemaal voor je neus gebeuren en weet Rebanks, net door het universele te belichten vanuit persoonlijke ervaring, de fuik waarin vele landbouwers terechtkwamen klaar en duidelijk te benoemen. Maar hij benoemd even helder de keuzes die hij zelf leerde maken. Het besef dat een boerderij deel uitmaakt van een groter ecosysteem. Het besef dat hij het niet in zijn eentje kan veranderen, maar ook het besef dat hij dat niet hoeft: de verantwoordelijkheid voor zijn eigen boerenbestaan en de keuze om dat weer meer en meer in de oudere traditie en met oog voor de natuur rondom en ecologie in het algemeen te doen, dat is de hoopgevende lijn van zijn boek. En zijn leven. Eerlijk en helder. Belangrijk en ontzagwekkend. Hard en hoopvol.

editor

Door Gert De Bie , 05/06/2021

Madhouse at the End of the Earth
Shitterende narratieve non-fictie

Het verhaal van de trip die het onderzoeksschip de Belgica onder leiding van Adrien de Gerlache eind 19de eeuw naar Antartica ondernam om de zuidpool te verkennen, is er één om duimen en vingers van af te linken. Enfin, toch als lezer, zo'n 125 jaar later. Voor de bemanning van de Belgica was het andere koek: nadat het schip in augustus 1897 in Antwerpen naar de zuidpool vertrok, geraakte de Belgica in februari 1898 vast in het pakijs rond het continent. Het schip zou er een jaar lang vast blijven zitten en de bemanningsleden zouden als eerste overwinteren op Antartica. Het verhaal wordt door Julian Sancton op indrukwekkende wijze gereconstrueerd uit de dagboeken van officieren en bemanningsleden, uit officiële notulen en uit de memoires van De Gerlache, Cook en Admunsen. Het is een verhaal vol kleine en grote menselijke kantjes: heroïek en opportunisme, kameraadschap en na-ijver, gedrevenheid en angst. Over donkere maanden waarin de zon niet opkomt en angst en verlatenheid de dienst uitmaken. Over poolijs en onverwachte expedities, over uiteindelijk toch kansen grijpen en bijna onverwacht alsnog terugkeren. Indrukwekkend verhaal, goed uitgewerkt: heerlijke narratieve non-fictie!

editor

Door Gert De Bie sinds 737 dagen

Verweven leven
Geniaal!

We gebruiken het woord niet lichtzinnig, maar hier is het absoluut op zijn plaats: geniaal! Merlin Sheldrake neemt zijn lezers enthousiast mee naar de ondergrondse, verborgen wereld van schimmels, die een veel grotere rol op onze planeet spelen dan we zouden vermoeden. In een vlot leesbaar en breed toegankelijk non-fictie boek is enthousiasme en verteltrant minstens even belangrijk als de feitelijke informatie: Sheldrake houdt de vaart in het boek door achteraan met een groot en uitgebreid notenregister te werken, zodat hij in zijn tekst geen ellenlange nuances of ingewikkelde uitleg moet inbouwen. Dus is het als lezer 270 bladzijden smullen: van de kennis die Sheldrake voor je uitstalt (sommige planten bevatten tot 10.000 schimmelsoorten, maar aan de andere kant van het spectrum werd in Amerika een schimmel gevonden die ettelijke vierkante kilometer groot is en een paar ton weegt), van het enthousiasme waarmee hij dat doet, maar meer nog van de implicaties op ons denken en ons wereldbeeld die ontstaan door de uitdagende inzichten die het onderzoek naar schimmels opleveren. Schimmels en planten gaan symbiotische relaties aan, dus wat is uiteindelijk nog een individu? Welke invloed heeft ons politieke wereldbeeld op hoe we naar de natuur kijken en wat we daar mogelijk achten? Van Woodstock naar de Amazone, van filosofie naar biologie, van psilocybine naar politiek, van het ontstaan van de aarde naar de toekomst van afvalverwerking: Sheldrak vlecht een netwerk, even vertakt en chaotisch als een mycelium (of zwamvlok, het netwerk van alle draden van een schimmel) en maakt dat voor zijn lezers vlot toegankelijk. Ronduit indrukwekkend, naar inhoud en vorm!

editor

Door Gert De Bie , 25/01/2022

De paddenstoel aan het einde van de wereld
Verweven leven: mensen, paddestoelen en kapitalisme.

Paddenstoelenliefhebbers aller landen verenigt u, want hier is na Verweven leven van Sheldrake het tweede grote paddenstoelenboek dat in uw boekhandel ligt: De paddenstoel aan het einde van de wereld - Leven op de ruïnes van het kapitalisme van A. L. Tsing. Ditmaal geen boek van een bioloog, maar van een antropologe, wat voor een frisse nieuwe blik op het verweven leven zorgt. Beide titels nemen wel hetzelfde uitgangspunt: we leven in een verweven wereld waar niets een eiland kan zijn, in een netwerk van zowel organismen als objecten waar de mens slechts een onderdeel van uitmaakt. Maar als antropologe is Tsing vooral geïnteresseerd in de menselijke netwerken. Zij bouwt haar boek op rond één bijzondere paddenstoel: de matsutake, een paddenstoel met een geurtje (zowaar de Durian van de fungi (doerian is dat stinkende fruit, nvdr)), maar een absolute delicatesse is in Japan. Wat de matsutake bijzonder maakt, is dat hij welig tiert in natuurgebieden die ontstaan zijn door menselijke hand zoals aangeplante dennenbossen of gemeenschappelijke plukweides. Men zegt zelfs dat in het door de atoombom getroffen Nagasaki de matsutake het eerste levende wezen was dat de strijd met de straling aandurfde. Je zou bijna kunnen stellen dat de matsutake de mens 'temt' ten bate van zijn eigen overleven, wat de rollen in het antropoceen, het geologisch tijdperk van menselijke indrukken op de aarde, geheel omdraait. Zoals net gezegd is Tsing als antropologe voornamelijk geïnteresseerd in de menselijke en economische cultuur die er rond deze paddenstoel ontstaat: plukkers, koks, bosbeheerders, wetenschappers, overheidsinstanties, liefhebbers, antropologen, etc. Al deze belangengroepen vormen als het ware het organische netwerk dat net als de wortels van een fungus ongemerkt blijft voor de onoplettende waarnemer, maar ook voor het economische systeem van kapitaalaccumulatie. Net omdat deze cultuur onder de radar blijft van de grote corporaties en overheden, is ze voor Tsing een geschikt voorbeeld van hoe een samenlevingsverbond er buiten kapitalisme kan uitzien. Kortom, een boek dat oog heeft voor de veranderende wisselwerking tussen mensen onder elkaar en hoe de natuur hen stuurt, hen vrijheid geeft en ons allen leven schenkt. Voor wie na mijn theoretische inleiding toch wat afgeschrikt is, geen vrees. Tsing danst ons door deze complexe wereld in een twintigtal korte, behapbare hoofdstukjes die je makkelijk tijdens een koffiepauze naar binnen speelt!

editor

Door Simon Vaes , 23/03/2022

Weg van het systeem
U had al aan het lezen moeten zijn!

Kris Peeters levert met Weg van het Systeem een ronduit indrukwekkend staaltje sociologisch inzicht af en maakte er meteen een vlot leesbaar en strak opgebouwd boek van.

De antropoloog, politicoloog en mobiliteitsdeskundige legt ons maatschappelijk systeem (het neo-liberalisme) kritisch op de rooster, analyseert helder waarom, waar en hoe het misloopt, betoogt waarom we daar blind voor lijken te zijn en wijst hoopvol naar de kennis die mogelijk oplossingen bevat.

Een hele boterham in één zin, maar Kris Peeters heeft ook heel veel te vertellen in 'Weg van het systeem'. Als mobiliteitsexpert gebuikt hij onder meer onze enge visie op mobiliteit (de wereld lijkt te denken dat alleen autoverkeer mobiliteit is) om heel wat andere maatschappelijke fenomenen die ontsporen aan te duiden en wijst hij erop hoe we als maatschappij bijvoorbeeld problemen proberen op te lossen door dezelfde fouten beter te maken en zo dikwijls nieuwe problemen scheppen.

Peeters schrijft doordacht, genuanceerd en glashelder. Met metaforen en bevattelijke voorbeelden weet hij ingewikkelde maatschappelijke fenomenen perfect verstaanbaar te maken. Met zijn vlotte pen slaagt hij er in om een kritisch boek met een heftige boodschap vlot leesbaar te houden en zelfs te voorzien van links en rechts een streepje humor.

Kris Peeters schreef met 'Weg van het systeem' een noodzakelijk en relevant boek: kritisch voor links én rechts en helder maar niet simplistisch. Ecologisten of eco-modernisten: beiden krijgen ze het advies de blik te verruimen. Peeters slaagt er als geen ander in zijn lezers nieuwe perspectieven aan te reiken en een frisse blik te werpen op zaken waarop we ons al een eeuwigheid blindstaren. Hij benoemd de problemen feilloos en legt de vinger op de wonde, maar laat niet na hoopvol te blijven, richting te geven of mogelijke plaatsen aan te wijzen waar oplossingen voorhanden zouden kunnen zijn.

Zo slaagt hij er in een stevige boodschap bevattelijk te maken, een alomvattend verhaal leesbaar en toegankelijk over te brengen en de lezer noch met schuld of verwijten op te zadelen maar hoopvol achter te laten met mogelijke wegen naar de uitgang van het crisissysteem.

Weg van het Systeem mag wat mij betreft verplicht leesvoer zijn op parlementsbanken, schoolbanken, grootbanken en rustbanken. U had al aan het lezen moeten zijn.

editor

Door Gert De Bie , 09/06/2022

De Zwijger
Spreken over een zwijger

Hoe schrijf je een biografie over een figuur met enorm historisch belang maar een weinig spectaculair leven? Dat is de vraag die ik mezelf zou stellen wanneer ik een biografie van Willem van Oranje, vader des vaderlands van onze noorderburen, zou schrijven. Oranje was in de kern een man van adel en bedreef zich in de twee grote bezigheden die van edellieden op dat moment verwacht werden: oorlog en politiek. In zijn beklijvende boek beschrijft van Stipriaan in groot detail al de veldtochten, vergaderingen, politieke intriges en diplomatieke missies die Oranje in die bedrijven uitvoerde. En uit al die details blijkt dat hij als politicus niet veel verschilde van onze eigen politici. Hij was een man met grote ambities, maar doorgaans met te weinig geld, waardoor het grootse deel van zijn plannen faalden of onuitgewerkt bleven. Die geldnood dwong hem om politieke compromissen te sluiten, in zee te gaan met partijen die hij liever ontweek. Daardoor is De Zwijger in wezen een lange verhaling van Oranjes lange worsteling met zijn eigen financiering, de louche banden die hij onder naam van geld moest aangaan en al de politieke irritaties die hij leed door zijn noodgedwongen nauwe samenwerking met al de complexe politieke organen van de Nederlanden. Hoewel het verhaal mij soms wat repetitief werd, heeft het wel belangrijke stereotypen die ik had rond Oranje doorprikt, wat bij mannen die de titel 'vader des vaderlands' dragen vaak neerkomt op een grondige nuancering van de mythe. Oranje was niet zo larger than life als de Nederlandse geschiedschrijving ons wil doen geloven. Hij was een zoekend, pragmatisch man, zoekend tussen godsdiensten, tussen bondgenoten, tussen sponsors, tussen familieleden. Hij koos steeds de meest rationele weg die hem het meest voordeel bood, en is daarmee een voorloper van de moderne machtspoliticus, wat de occasionele verveling bij mijn lezing volgens mij verklaart. Aan de ene kant is dit boek een uitgebreide, uitstekend onderzochte biografie van een belangrijk historisch figuur uit de Nederlandse en zeker ook 'Belgische' geschiedenis, maar aan de andere kant is het ook een biografie van een moderne machtspoliticus, en dat is niet meteen mijn favoriete genre. Niettegenstaande, zeker een aanrader voor alle mede geschiedenisnerds!

editor

Door Simon Vaes sinds 9 maanden en 29 dagen

Ten derden male
Pijnlijk noodzakelijk

Het is hemeltergend dat Jos Geysels & Erik Vlaminck ten derden male de pen moeten opnemen om de maatschappij (lees: de politici én hun kiezers) erop te wijzen hoe schrijnend armoede is en hoeveel eenvoudige maatregelen er te nemen zijn die daar iets aan kunnen veranderen.

Met duidelijke cijfers, helder betoog en eenvoudige taal wijzen Erik Vlaminck & Jos Geysels voor de derde keer (na De schande en de keerzijde uit 2014 en Uit woede en onbegrip uit 2019) op de onaanvaardbare situatie waarin onze maatschappij de armsten laat verkeren.

Lege brooddozen op school, openbare zwembaden die sluiten maar het aantal privé zwembaden dat groeit met een derde, energie armoede, het armste deel van de bevolking dat het zwaarst getroffen werd door Covid-19, .... Het is pijnlijk te lezen hoe groot de impact van armoede op een leven is en hoe de kloof tussen wie het goed heeft en wie niet, steeds maar groter wordt.

Geysels en Vlaminck stellen deze wantoestand noodzakelijkerwijs opnieuw aan de kaak, een derde keer dat ze op dezelfde nagel kloppen.
5 sterren voor hun bereidwilligheid om zich te blijven engageren. Dit is een pamflet, alle beoordeling geldt het oprechte engagement en activisme.

Foei, politici met al jarenlang de macht om aan armoede iets fundamenteels te veranderen, ga u in een hoekje liggen schamen.

editor

Door Gert De Bie sinds 8 maanden en 30 dagen

Het geluk van de wandelaar
Heerlijk boekje over wanderen.

Het geluk van de wandelaar, met als smakelijke Engelse titel 'The Gentle Art of Tramping', is een bonte verzameling weetjes, een praktische gids, een semi-filosofisch traktaat  en een sympathiek tijdsdocument, allemaal bij elkaar gebonden door de enthousiaste pen van Stephen Graham.

Bijna 100 jaar na de oorspronkelijke uitgave uit 1926 kan je als lezer nog steeds mee genieten van het fanatieke wandelen dat Graham met volle overtuiging belijdt: bij voorkeur met alle tijd van de wereld, graag met open blik, zonder al teveel druk op de planning en liefst langs onverharde wegen, door berg, bos en dal en met open hart en ziel voor de medemens.

Dat alles werkt Graham prachtig uit, je steekt als lezer wat op, gaat graag mee in zijn filosofische blik op wat de essentie van een wandelaar is en proeft meteen ook van de tijdsgeest.

Af en toe vonden we Graham uit de bocht gaan als het ging om zijn blik op de medemens: hoewel hij voor die medemens helemaal openstaat en ook de lezer expliciet aanraadt dat te doen, is zijn oordeel over anderen niet altijd even genuanceerd. Dat zou zomaar de tijdsgeest kunnen zijn.

Omdat hij zijn enthousiasme over wandelen niet onder stoelen of banken kan steken, zijn er momenten waarop Graham elk argument uit de verste hoek of kant erbij sleurt om de unieke voordelen van wandelen aan te tonen. Schattig en aandoenlijk, zelden echte storend, maar toch aanwezig.

Uiteindelijk absoluut een heerlijk en smakelijk boekje over buiten zijn, bewegen, mens zijn en ontdekken, vinden terwijl je niet zoekt, openheid en ontvankelijk zijn. Over wanderen.

editor

Door Gert De Bie sinds 6 maanden en 7 dagen

Librorum Ridiculorum
Amusant tussendoortje

Brian Lake, antiquair boekhandelaar, verzamelt sinds 1982 bizarre, opvallende of compleet van de pot gerukte boeken. Bij Harper Collins publiceerde hij nu een selecte uit zijn 'Ridiculous Books from the Bizarre Library'.

De lezer krijgt een mooi vormgegeven boekje voor de neus met een 70-tal titels die om diverse redenen bizar of belachelijk zijn. Veelal draait het om woordspelingen, dikwijls door veranderd taalgebruik ontstaan. Natuurlijk lachen of glimlachen we vandaag om titels als 'Invisible Dick', 'Scouts in Bondage' of 'Play with your own Marbles'.
Of de humor zit in compleet verouderde visies op maatschappelijke fenomenen of wetenschap. 'The New Radiation Recipe Book' is een recepten boek over koken met radioactieve stralen, 'How to abondon Ship' verscheen tijdens de Tweede Wereldoorlog en 'Atomic Bombing - How to protect yourself' begin jaren '50, met het advies om je op te rollen in een bol als je weggeslingerd wordt.

Librorum Ridiculorum is een amusant tussendoortje, plezierig als toiletlectuur, maar weegt toch een beetje te licht voor wie echt verrast wil worden. Ook als gaat het allemaal om echt bestaande titels, toch doet de vormgeving er geen goed aan: de boeken zien er uit alsof ze door een Photoshop behandeling evengoed verzonnen konden zijn.
Enfin, met plezier doorbladerd maar geen must have. Al ga ik wel even de tweedehandsmarkt afspeuren op zoek naar een exemplaar van 'Two Boys in Beaver-land'.

editor

Door Gert De Bie sinds 5 maanden en 30 dagen

Richard Cooks Jazz Encyclopedia
Heerlijk encyclopedisch grasduinen doorheen de jazzgeschiedenis

Van de vormgeving, noch de opmaak moet je het hebben, want dit is niet meer of minder dan wat het beloofd te zijn: een encyclopedie van a tot z met alle (natuurlijk niet) relevante (natuurlijk bediscussieerbaar) jazzmuzikanten, platenlabels of stijlen uit meer dan 100 jaar jazzgeschiedenis.

Het boek is inmiddels 17 jaar oud en kreeg - zover wij weten - geen update meer sindsdien, maar dat mag geen beletsel zijn om te grasduinen doorheen duizenden muzikanten of op te zoeken wat 'bop' is of wat er met 'fusion' bedoeld wordt. Je leert of 'The Village Vanguard' als club inderdaad zo relevant is als we denken, waarom Louis Armstrong 'Satchmo' genoemd werd en welke labels een essentiële rol speelden in de verspreiding van het genre.

Richard Cook's Jazz Encyclopedia is toegankelijk en enthousiasmerend geschreven, van enkele lijntje voor een wat minder invloedrijke muzikant tot meerdere paragrafen voor de meer toonaangevende. Cook probeert in de korte stukjes te vangen waarom een muzikant relevant was of wat hij betekende voor de jazzgeschiedenis en geeft altijd een te beluisteren plaat of een sessie die de muzikant tekende mee als luistertip, bovenop wat beknopte biografische info.

Richard Cook's Jazz Encyclopedia is heerlijk grasduinen door jazz en zijn geschiedenis. Nu het boek uit is, in zoverre dat zo'n uitspraak relevant is voor een encyclopedisch werk, is het de beurt aan de inmiddels 19 uur durende Spotify-playlist die we al lezende samenstelden.

Oh ja, dat de Hnita Jazz Club niet in zijn boek staat, vergeven we hem graag, maar moest er ooit een update komen, kan hij maar beter alert zijn :)

editor

Door Gert De Bie sinds 5 maanden en 30 dagen

De 3 bestaat niet
Amusant maar ook wat pedant.

Amusant.

De 'terloops'-reeks van uitgeverij Van Oorschot is mooi uitgegeven en een heerlijk concept: schrijvers schrijven over een wandeling die voor hen van betekenis is en Van Oorschot maakt er kleine, fijne hebbedingetjes van.

Gerbrand Bakker beschrijft zo een route in de buurt van zijn woning in de Eiffel, die hij hoogst persoonlijk opnieuw zal bewegwijzeren. Bakker heeft een vlotte pen, speelt met de lezer en de opdracht en schrijft zo een amusant boekje.

Maar er zit ook wat pedanterie in Gerbrand Bakkers houding en de humor die hij gebruikt, vinden we soms een beetje vilein.
Eenvoudig gesteld: graag gelezen, maar Gerbrand Bakkers werk stijgt niet op mijn te lezen lijst.

editor

Door sinds 5 maanden en 4 dagen

Eliot's Book of Bookish Lists
Favorietje voor iedereen die van boeken en lijstjes houdt.

Een boek met alleen maar lijstjes?
Die uitsluitend over boeken of literatuur gaan?
Zonder enige logica?
(Buiten het feit dat de samensteller vond dat ze in het boek moesten?)

Yep. En we hebben zelden met zoveel plezier lijstjes gelezen.

Eliot's Book of Bookish Lists is niet meer en niet minder dan wat het belooft: 162 bladzijden lijstjes met een literaire link geselecteerd door Henry Eliot.
Van een opsomming hoe de Griekse helden in tragedies om het leven kwamen, via een lijst schrijvers die zelfmoord pleegden, naar wat Rupsje Nooitgenoeg allemaal at tot boeken over toekomstige jaren die inmiddels al voorbij zijn en de opsomming van de ingrediënten uit een recept in Shakespeare's Macbeth: Henry Eliot heeft ze opgelijst en gepubliceerd.

Dat er geen logica is, buiten de selectie van Eliot zelf, maakt van Eliot's Book of Bookish Lists een amusant, verrassend en inspirerend boekje voor iedereen die van boeken en literatuur houdt. Sommige lijstjes zijn hilarisch, andere fascinerend, nog andere confronterend, bevreemdend of gewoon cool. Sommige kort, andere lang. Sommige gewichtig andere vederlicht.

U rolt van de ene verrassing in de andere, hebt geen enkel idee wat het volgende lijstje zal zijn en poetst tussendoor uw literatuurgeschiedenis, taal- en boekenkennis op.
Wat wilt u nog meer? Als u ook maar enigszins van boeken houdt, moet Eliot's Book of Bookish lists op uw toilet liggen. (We wensen u dan zelfs een milde en pijnloze vorm van buikloop toe; u gaat nog nooit zo graag terug naar het kleinste huisje gerend zijn.)

Stiekem favorietje. Absoluut herleesbaar ook.

editor

Door Gert De Bie sinds 3 maanden en 19 dagen

Geloven in het wild
Uniek, onderzoekend en fascinerend

Geloven in het wild is een bijzonder boekje: soms fragmentarisch, soms verhalend, dikwijls overpeinzend, beschouwend en filosofisch, maar bijna altijd even ongrijpbaar als de gebeurtenis die er aan ten grondslag ligt.

Als antropologe zoekt Nastassja Martin steeds vaker haar grenzen op, fysiek en mentaal, en verblijft ze lange tijd bij de Evenen in de wouden op het Russische schiereiland Kamtsjatka. Op een dag loopt een ontmoeting met een beer bijna fataal af: Martin wordt in het aangezicht gebeten, weet de beer te verjagen en overleeft ter nauwer nood.
'Geloven in het wild' is het relaas van de verschillende visies op haar herstel in het Westen en Rusland, maar meer nog een onderzoek naar de plaats die haar ontmoeting met de beer in haar denken en dat van haar omgeving krijgt.
Dat onderzoek gaat over grenzen: die tussen natuur en cultuur, die tussen mens en dier, tussen feit en fictie, tussen vertrouwen en wantrouwen.

Dat maakt de fascinerende, beklijvende en ongrijpbare basis van dit boek uit: is de ontmoeting met de beer iets wat haar fysiek of ook mentaal tekent? Draagt ze sindsdien iets van de beer met zich mee en de beer ook van haar? En hoe gaat haar omgeving daar mee om?

Haar speurtocht levert geen antwoorden op, maar stelt fascinerende vragen, creëert intrigerende bedenkingen, werpt confronterende overpeinzingen op en laat de lezer achter met mystiek die stevig met beide voeten in de aarde is verankerd. Uniek.

editor

Door Gert De Bie sinds 2 maanden en 24 dagen